Thực phẩm chức năng là gì ?

Thực phẩm chức năng là thực phẩm (hay sản phẩm) có tác dụng hỗ trợ (phục hồi, duy trì hoặc tăng cường) chức năng của các bộ phận trong cơ thể, có hoặc không tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật.

ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA THỰC PHẨM CHỨC NĂNG

• Sản xuất, chế biến dựa theo công thức.
• (Có thể) loại bỏ chất bất lợi và bổ sung chất có lợi.
• Có tác dụng tới một (hay nhiều) chức năng của cơ thể.
• Có lợi ích với sức khỏe nhiều hơn lợi ích dinh dưỡng cơ bản.
• Có nguồn gốc từ tự nhiên như: động vật, thực vật, khoáng vật.
• Được đánh giá đầy đủ về: tính chất lượng, tính an toàn, tính hiệu quả.
• Sử dụng được thường xuyên, liên tục, không có tai biến cũng như tác dụng phụ.
• Nhãn sản phẩm được ghi theo quy định ghi nhãn.

THÀNH PHẦN TRONG THỰC PHẨM CHỨC NĂNG LÀ GÌ ?

Thông thường, trong các loại thực phẩm chức năng, chúng có chứa các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu, chất xơ, axit amin, thảo mộc, thực vật hoặc enzyme.

Đôi khi, các chất này còn được thêm vào thực phẩm, đồ uống hằng ngày.

NHÓM THỰC PHẨM CHỨC NĂNG PHỔ BIẾN

Thực tế, thực phẩm chức năng vô cùng đa dạng, phong phú, nhưng để dễ hiểu và có cái nhìn tổng quát, thực phẩm chức năng được chia làm 7 nhóm chính sau:

Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin

Vitamin là các vi chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất. Do đó, vitamin hay vitamin tổng hợp là những loại chất thường thấy trong các loại thực phẩm chức năng.

Các dạng thực phẩm chức năng vitamin phổ biến: vitamin A, vitamin B (bao gồm thiamine B1, riboflavin B2, niacin B3, pantothenic acid B5, vitamin B6, biotin B7, folate B9, vitamin B12, C, D, E, K…

Thực phẩm chức năng bổ sung khoáng chất

Khoáng chất là các yếu tố hóa học ngoại sinh theo yêu cầu của cơ thể. Carbon, hydro, oxy và nitơ là 4 loại khoáng chất thiết yếu và có mặt trong hầu hết các loại thực phẩm ăn uống hằng ngày. Ngoài ra, lưu huỳnh cũng là một khoáng chất thiết yếu khác cần thiết cho cơ thể. Do đó, thông thường, bạn chỉ cần bổ sung các khoáng chất trên qua những bữa ăn dinh dưỡng hằng ngày là đủ.

Tuy nhiên, do cơ địa hay bệnh lý hoặc chế độ sinh hoạt không hợp lý, mà bạn có thể thiếu hụt các khoáng chất sau, cần bổ sung thêm dưới dạng thực phẩm chức năng: natri, canxi, kali, phốt pho, magiê, sắt, kẽm, mangan, đồng, iốt, crom, molybdenum, selen, coban…

Thực phẩm chức năng bổ sung protein và axit amin

Protein là chuỗi các axit amin thực hiện chức năng tái tạo cấu trúc tế bào, trao đổi chất, điều tiết cơ thể. Nhờ đó, cơ thể người bệnh hay bị chấn thương có thể tự hồi phục. Ngoài ra, protein còn được dùng để kiểm soát năng lượng, giảm cân.

Một số sản phẩm bổ sung protein thường thấy: whey protein, protein shake, protein casein, protein trứng, protein đậu, protein gạo lứt…

Thực phẩm chức năng bổ sung axit béo

Các loại axit béo đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với sự sống và sức khỏe. Nhóm axit béo cần thiết bao gồm: omega-3, omega-6, omega-9. Trong đó, omega-9 có thể tự tổng hợp và sản xuất tự nhiên.

Một số loại thực phẩm chức năng thường thấy: omega-3 (axit alpha-linolenic), omega-6 (axit linoleic) bởi vì các loại axit béo này không thể tự tổng hợp bởi cơ thể, bạn cần bổ sung chúng trực tiếp từ bên ngoài.

Thực phẩm chức năng bổ sung lợi khuẩn probiotic

Probiotic bao gồm hệ vi sinh vật đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và sức khỏe của đường tiêu hóa. Chúng làm giảm nguy cơ bệnh táo bón, cải thiện sức khỏe miễn dịch.

Một số loại thực phẩm chức năng thường thấy: probiotic hoặc prebiotic.

Thực phẩm chức năng bổ sung cho người tập luyện thể thao

Thực phẩm chức năng cho người tập thể thao được dùng để hỗ trợ quá trình tập luyện thể hình, cử tạ, điền kinh, vì chúng giúp làm tăng khối lượng cơ nạc, giảm mỡ thừa.

Một số sản phẩm bổ sung thường thấy: Đồ uống giàu protein, BCAA, glutamine, arginine, axit béo thiết yếu, creatine, HMB…

Thực phẩm chức năng chiết xuất, cô đặc từ thiên nhiên

Các loại cây thuốc, thảo dược chính là chiết xuất chính có trong các loại thực phẩm này. Thông thường chúng sẽ giúp hỗ trợ điều trị các vấn đề như: Đẹp da, chống lão hóa, điều hòa, cân bằng nội tiết, giải độc gan, nhuận tràng, hỗ trợ tiêu hóa, hỗ trợ trí não…

Một số sản phẩm bổ sung thường thấy: tinh dầu hoa anh thảo, tinh dầu oải hương, tía tô, collagen thực vật…

Việc hiểu rõ thực phẩm chức năng là gì và các nhóm chất thường thấy trong thực phẩm chức năng giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về các “sản phẩm mới nổi” này trên thị trường chăm sóc sức khỏe.

Mặc dù việc bổ sung các chất dinh dưỡng bằng thực phẩm chức năng là cần thiết, tuy nhiên cần đảm bảo liều lượng được khuyên dùng. Nếu sử dụng quá liều, có thể dẫn đến một số tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Để đảm bảo an toàn và chất lượng tối đa, bạn hãy chọn các chất bổ sung được kiểm nghiệm, phê duyệt, cấp phép bởi một cơ quan chứng nhận uy tín thế giới như: FDA (Food and Drug Administration), USP (U.S Pharmacopeia).